آشنایی با ورق پلیکربنات (قیمت، انواع و کاربردها)
ورقهای پلیکربنات به دلیل ویژگیهای منحصربهفردشان، در صنایع مختلف جایگاه ویژهای یافتهاند. در این مقاله، بهصورت جامع و با زبانی ساده، به بررسی این ورقها، انواع، ویژگیها، کاربردها و نکات مهم در خرید و نگهداری آنها میپردازیم. پس اگر به دنبال پاسخی برای انتخاب بهترین ورق پلیکربنات هستید، همراه ما باشید.
فهرست مطالب
پلیکربنات چیست؟
پلیکربنات (Polycarbonate – PC) یک پلیمر ترموپلاستیک شفاف و مستحکم است که به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد، در طیف گستردهای از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده از گروه پلیمرهای مهندسی محسوب میشود.
تاریخچه کشف پلیکربنات
پلیکربنات برای اولین بار در دهه ۱۹۵۰ میلادی بهصورت مستقل توسط دو گروه تحقیقاتی کشف شد و پس از آن، شرکتهای بایر و جنرال الکتریک به توسعه این پلیمر پرداختند و پلیکربنات بهسرعت در دهه ۱۹۶۰ وارد بازار صنعتی شد. از آن زمان، این ماده بهدلیل ویژگیهای خاصی که دارد در صنایع مختلف مانند ساختمانسازی، خودروسازی، الکترونیک، پزشکی و صنایع فضایی مورد استفاده قرار گرفته است.
چرا از ورق پلی کربنات استفاده می کنیم؟
پلیکربنات به دلیل خواصی مانند شفافیت مشابه شیشه اما با مقاومت ضربهای بسیار بالاتر، قابلیت فرمدهی، انعطافپذیری، سبک بودن و مقاومت حرارتی، در بسیاری از صنایع جایگزین شیشه و برخی مواد دیگر شده است. علاوه بر این، پلیکربنات بهراحتی قالبگیری شده و امکان تولید در انواع رنگی و مات و غیره را دارد، که کاربرد آن را در پروژههای مختلف گسترش داده است.
فرآیند تولید پلیکربنات
این ماده از طریق فرایند پلیمریزاسیون بیسفنول A و فسژن تولید میشود که نتیجه آن، مادهای با استحکام بالا و قابلیتهای متنوع است. به دلیل سمی بودن فسژن، روشهای دیگری نیز توسعه یافتهاند که بدون استفاده از فسژن، پلیکربنات تولید میکنند. یکی از این روشها، واکنش دیفنیل کربنات با بیسفنول A است که به آن روش ذوب دو مرحلهای یا متد ذوب گفته میشود.
انواع ورقهای پلیکربنات
انواع ورقهای پلیکربنات شامل تخت، دوجداره، چندجداره، لانهزنبوری، موجدار و ذوزنقهای هستند که هرکدام ویژگیهای خاصی مانند شفافیت، مقاومت مکانیکی و عایقبندی دارند. این ورقها در رنگهای متنوعی تولید میشوند تحت عنوان ورق پلیکربنات رنگی که علاوه بر زیبایی، قابلیت کنترل نور و دما را نیز فراهم میکنند. در ادامه به معرفی انواع ورقهای پلیکربنات میپردازیم.
ورق پلیکربنات تکجداره (تخت)
این ورقها به صورت صاف و شفاف تولید میشوند و به دلیل شفافیت بالا، جایگزین مناسبی برای شیشه در پنجرهها، نماهای ساختمانی و نورگیرها هستند. همچنین، در برابر ضربه مقاومت بالایی دارند و وزن آنها کمتر از شیشه است.
ورق پلیکربنات دوجداره و چندجداره
این ورقها دارای دو یا چند لایه هستند که بین آنها کانالهای هوایی وجود دارد. این ساختار باعث میشود که ورقهای دوجداره و چندجداره عایق حرارتی و صوتی بهتری باشند و در برابر ضربه مقاومت بیشتری نسب به ورقهای تک جداره و صاف داشته باشند. علاوه بر این، به دلیل ساختار خاص خود، امکان دید مستقیم از بیرون را محدود میکنند که آنها را گزینهای ایدهآل برای مکانهایی که نیاز به حریم خصوصی دارند، مانند استخرها، حمامهای عمومی، پارتیشنهای داخلی و فضاهای خصوصی مناسب میسازد.
ورق پلیکربنات لانهزنبوری
این ورقها دارای ساختاری ششضلعی هستند که به آنها استحکام بالا و عایقبندی مناسب میبخشد. به دلیل وزن سبک و مقاومت بالا، در سازههای سبک، نورگیرها و سقفهای کاذب مورد استفاده قرار میگیرند.
ورق پلیکربنات موجدار (کروگیت)
این ورقها با سطح موجدار خود، استحکام بیشتری دارند و در پوشش سقفهای صنعتی و سولهها و فضاهای باز بهکار میروند همچنین به دلیل موجدار بودن، به جاری شدن آب باران به سمت آبروها کمک میکنند و در برابر شرایط جوی مختلف مقاوم هستند.
ورق پلیکربنات طرحدار
این ورقها با طرحها و الگوهای متنوع مثل مشجر، یخی و گالشی تولید میشوند و به عنوان دربهای شیشهای، در پارتیشنبندی ، در تراس آپارتمانها و سقفهای کاذب سرویسهای بهداشتی استفاده میشوند. طرحهای مختلف این ورقها میتوانند جلوهای زیبا و منحصر به فرد به فضا ببخشند همچنین به دلیل طرحدار بودن باعث میشوند که از بیرون فضای داخل دیده نشود و برای مکان هایی که افراد نیاز دارند حریم شخصیشان حفط شود کاربرد دارند.
ورق پلیکربنات طرح سفال
این ورقها با ظاهری شبیه به سفال تولید میشوند و برای استفاده در سقف ویلاها، خانهباغها و سازههای سنتی مناسب هستند. آنها علاوه بر زیبایی، مقاومت بالایی در برابر شرایط جوی دارند.
ورق پلیکربنات ذوزنقهای
این ورقها با پروفیل ذوزنقهای طراحی شدهاند و برای سقفهای شیبدار و سازههای خاص مناسب هستند. ساختار ذوزنقهای آنها باعث افزایش استحکام و دوام در برابر بارهای مختلف میشود، همچنین این ورقها نسبت به ورقهای موجدار سنگین تر و دارای مقاومت بیشتری هستند.
ورق پلیکربنات RFX
این ورقها با قابلیت انعکاس و فیلتر کردن نور، در گلخانهها برای کنترل دما و نور ورودی بهکار میروند. آنها به بهبود شرایط رشد گیاهان کمک میکنند و از ورود اشعههای مضر جلوگیری میکنند. این ورق بسته به ضخامت خود میتواند تا ۸۰ درصد نور خورشید را فیلتر کنند.
هر یک از این ورقها با توجه به ویژگیها و مزایای خاص خود، در کاربردهای متنوعی مورد استفاده قرار میگیرند و انتخاب مناسب آنها میتواند به بهبود کارایی و دوام سازهها کمک کند.
ویژگیها و مزایای ورقهای پلیکربنات
مقاومت در برابر ضربه و خراش: این ورقها تا 120 برابر مقاومتر از شیشه هستند و در برابر ضربه و خراش مقاومت بالایی دارند.
شفافیت و عبور نور: ورقهای پلیکربنات شفافیت بالایی دارند و تا ۹۰٪ نور را عبور میدهند.
عایقبندی حرارتی و صوتی : ورقهای دوجداره و چندجداره با ایجاد لایههای هوا بین جدارهها، عایق حرارتی و صوتی مناسبی فراهم میکنند.
مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) : با افزودن لایههای مقاوم در برابر UV، این ورقها در برابر تخریب ناشی از نور خورشید مقاوم هستند و نور خورشید باعث خرابی و کدرشدن آنها نمیگردد.
انعطافپذیری : این ورقها قابلیت خمشدن و شکلدهی را دارند که در طراحیهای منحنی و خاص کاربردی است.
مقاومت در برابر آتشسوزی : پلیکربناتها خودخاموششونده هستند و در برابر آتشسوزی مقاومت نشان میدهند. ورقهای پلیکربنات میتوانند محدوهی دمایی -4 درجه تا +120 درجه را تحمل کنند.
کاربردهای ورقهای پلیکربنات در صنایع مختلف
هر یک از ورقهای پلیکربنات با توجه به ویژگیها و مزایای خاص خود، کاربردهای متنوعی دارند و انتخاب مناسب آنها میتواند به بهبود کارایی و دوام سازهها کمک کند.
سالنهای صنعتی و کارخانهها
بهعنوان پوشش سقف و دیوارها برای بهرهگیری از نور طبیعی و کاهش مصرف انرژی استفاده میشوند.
استادیوم و سالنهای ورزشی
برای پوشش سقف و دیوارها بهمنظور کاهش وزن سازه و استفاده از نور طبیعی کاربرد دارند و همچنین برای پوشش سقف استخرها مناسب هستند.
سقف پاساژها و بازارچهها
با عبور نور طبیعی، محیطی روشن و دلپذیر ایجاد میکنند و در عین حال از اشعه UV محافظت میکنند.
صنایع پزشکی و آزمایشگاهی
بهدلیل مقاومت در برابر ضربه و شفافیت، در ساخت تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی بهکار میروند.
صنعت کشاورزی و گلخانهها
با ایجاد عایق حرارتی و عبور نور مناسب، برای پوشش گلخانهها ایدهآل هستند.
مقایسه ورقهای پلیکربنات با سایر مواد
ورقهای پلیکربنات جایگزین مناسبی برای برخی مواد سنتی مانند شیشه و فایبرگلاس شدهاند. اما هر مادهای مزایا و معایب خاص خود را دارد. در ادامه، مقایسهای دقیقتر بین پلیکربنات، شیشه و فایبرگلاس ارائه میدهیم.
مقایسه ورق پلیکربنات با شیشه
پلیکربنات ۵۰٪ سبکتر از شیشه است، که حمل و نصب آن را آسانتر و کمهزینهتر میکند. این ماده مقاومتر از شیشه بوده و در برابر ضربه ترک نمیخورد، که آن را برای نورگیرها، استادیومها و پارتیشنهای ایمنی مناسب میسازد. عایق حرارتی بهتری نسبت به شیشه دارد و مصرف انرژی را کاهش میدهد. هرچند شیشه شفافتر است، اما پلیکربنات نیز تا ۸۰٪ نور را عبور میدهد و در برابر اشعه UV مقاوم است. برخلاف شیشه که سخت شکل میگیرد، پلیکربنات قابلیت خم شدن و قالبگیری آسان دارد. همچنین، هنگام شکست خرد نمیشود، بنابراین ایمنی بیشتری دارد و انتخابی ایدهآل برای فضاهای عمومی و مدارس محسوب میشود.از نظر هزینه شیشه گرانتر و پلیکربنات اقتصادیتر است.
مقایسه ورق پلیکربنات با فایبرگلاس
پلیکربنات و فایبرگلاس هر دو از متریالهای پرکاربرد در صنایع مختلف هستند، اما تفاوتهای مهمی دارند. پلیکربنات شفافیت بیشتری نسبت به فایبرگلاس دارد و مانند شیشه نور را عبور میدهد، درحالیکه فایبرگلاس معمولاً کدرتر بوده و نور را بهخوبی پخش نمیکند. از نظر مقاومت، پلیکربنات در برابر ضربه بسیار مستحکمتر است و برخلاف فایبرگلاس، دچار ترک و شکنندگی نمیشود. همچنین، انعطافپذیری بالای پلیکربنات امکان فرمدهی و نصب راحتتر آن را فراهم میکند، درحالیکه فایبرگلاس در هنگام برش و نصب شکنندهتر است.
در برابر شرایط جوی، پلیکربنات با داشتن لایههای ضد UV تغییر رنگ نمیدهد، اما فایبرگلاس با گذر زمان زرد و شکننده میشود. هر دو ماده وزن سبکی دارند، اما پلیکربنات سبکتر و مقاومتر است. از نظر هزینه، فایبرگلاس ارزانتر است اما به دلیل استهلاک سریعتر، در طولانیمدت نیاز به تعویض و تعمیر بیشتری دارد. بنابراین، اگر دوام، شفافیت و مقاومت بیشتر اولویت باشد، پلیکربنات گزینه بهتری است، اما در صورتی که هزینه اولیه مهمتر باشد و مقاومت کمتری نیاز باشد، فایبرگلاس انتخاب مناسبی خواهد بود.
جدول مقایسه ورق پلیکربنات با شیشه و فایبرگلاس
ویژگیها | پلیکربنات | شیشه | فایبرگلاس |
وزن | سبکتر از فایبرگلاس | سنگین | نسبتاً سبک |
مقاومت در برابر ضربه | بسیار بالا | شکننده | متوسط (احتمال ترکخوردگی دارد) |
عبور نور | ۸۰-۹۰٪ (شفاف) | ۹۰٪ (بسیار شفاف) | ۵۰-۷۰٪ (کدر) |
انعطافپذیری | بالا | بسیار کم | کم |
مقاومت در برابر UV | بالا (دارای پوشش محافظ) | متوسط | ضعیف (زرد میشود) |
عایق حرارتی | عالی (بخصوص در نوع دوجداره) | ضعیف | متوسط |
ایمنی در برابر شکستگی | بسیار ایمن | خطرناک (خردهشیشههای تیز) | نسبتاً ایمن |
هزینه اولیه | متوسط | بالا | پایینتر از پلیکربنات |
طول عمر و ماندگاری | بالا | بالا | متوسط (ممکن است ترک بخورد) |
ابعاد ورق پلیکربنات
ورقهای پلیکربنات در ابعاد متنوعی تولید میشوند که بسته به نوع کاربرد، ضخامت و اندازههای متفاوتی دارند. ابعاد استاندارد معمول شامل:
- ضخامت: از 1.5 میلیمتر تا 20 میلیمتر
- عرض: معمولاً ۱.۲۲ متر، ۲.۱ متر
- طول: از ۲ متر تا ۶ متر (برخی تولیدکنندگان طولهای سفارشی نیز ارائه میدهند)
نکته مهم: ابعاد ورق پلیکربنات بر اساس نیاز پروژه قابل سفارشیسازی است، اما در نظر داشته باشید که برش و فرمدهی صحیح، تأثیر مستقیمی بر عملکرد آن دارد.
نکات مهم در نصب و نگهداری ورقهای پلیکربنات
رعایت نکات زیر باعث دوام و پایداری سازه میشود و با عمل به آن میتوانید عایق بندی خوبی برای پروژهی خود بدست آورید.
نحوه نصب ورق پلیکربنات
نصب صحیح ورقهای پلیکربنات تأثیر زیادی در طول عمر و عملکرد آنها دارد. مراحل اصلی نصب شامل:
- زیر سازی:
فلزی: نصب پروفیل 4×8 الی 4×4 یا T شکل و یا Z شکل
چوبی: چهارتراش حداکثر با عرض ۶ سانتیمتر و ارتفاع حداکثر ۸ سانتیمتر
- نحوه برش ورق پلیکربنات:
ورقهای پلیکربنات با یک اره دستی یا اره برقی عمود بر با تیغه دندانع ریز به اندازه دلخواه بریده میشود.
- هم پوشانی طولی:
قسمت هم پوشانی طولی ورقها باید به نحوی باشد که روی تیرها قرار بگیرد. مقدار هم پوشانی لازم است برای کلیه انواع ورقهای پلیکربنات حداقل ۱۵ سانتیمتر در نظر گرفته شود.
- هم پوشانی عرضی:
هم پوشانی عرضی باید برخلاف جهت عمومی باد در منطقه باشد و مقدار هم پوشانی به نوع ورق بستگی دارد.
- نحوه پیچ کردن ورقهای پلیکربنات:
- محل سوراخ کردن پیچها در نصب ورق پلیکربنات موجدار، به عنوان دیوار داخل قوس ورق میباشد و نصب ورق به عنوان سقف روی قوس ورق پلیکربنات میباشد. فاصله لبه ورق تا اولین پیچ نباید کمتر از ۵ سانتیمتر باشد. سوراخ کاری باید با دقت و توسط دریل برقی انجام گیرد. لازم به ذکر است که باید از مته کاملا تیز استفاده شود و همیشه قطر سوراخ حدود ۴ میلیمتر بزرگتر از پیچ مورد استفاده باشد. جهت خوب عمل کردن واشرها لازم است اطراف و داخل سوراخها کاملا تمیز و عاری از هرگونه گرد و خاک باشد.
- در ورقهایی که خاصیت ضد UV دارند ، سطح ضد یو وی باید در طرف خارج نصب شود و چسب حفاظ یو وی پس از نصب باید برداشته شود.
- از پا گذاشتن روی ورقهای پلیکربنات در هنگام نصب خودداری شود و سایر موارد ایمنی هنگام نصب رعایت گردد.
نکات مهم نگهداری ورقهای پلیکربنات
- تمیز کردن دورهای: برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار، ورقها را بهصورت منظم با آب و مواد شوینده ملایم بشویید.
- عدم استفاده از مواد شیمیایی قوی: مواد شوینده حاوی الکل یا حلالهای قوی ممکن است به سطح ورق آسیب برسانند.
- بررسی و تعویض اتصالات: در فواصل زمانی مشخص، پیچها و بستها را بررسی کرده و در صورت نیاز تعویض کنید.
- حفاظت در برابر ضربههای سنگین: هرچند ورقهای پلیکربنات مقاوم هستند، اما برخورد اجسام سخت ممکن است باعث خراش یا ترک شود.
نکات مهم در خرید ورقهای پلیکربنات
برای خرید ورق پلیکربنات باکیفیت، باید به چند نکته کلیدی توجه کنید:
- انتخاب نوع مناسب: بر اساس نیاز خود، نوع مناسب (تکجداره، دوجداره، موجدار، مات و غیره) را انتخاب کنید.
- توجه به ضخامت و ابعاد: ضخامت ورق بسته به کاربرد آن متفاوت است، مثلاً برای گلخانهها ضخامت ۶ تا ۱۰ میلیمتر مناسب است.
- بررسی ویژگیهای UV: ورقهای دارای لایه محافظ در برابر اشعه UV دوام بیشتری در برابر نور خورشید دارند.
- در نظر گرفتن رنگ و شفافیت: ورق پلیکربنات مات برای حریم خصوصی مناسبتر است، در حالی که ورقهای شفاف برای نورگیرها انتخاب بهتری هستند و با انتخاب رنگ مناسب میتوان نور فضای داخل را تحت کنترل درآورد.
سخن پایانی
ورقهای پلیکربنات یکی از بهترین جایگزینها برای شیشه و فایبرگلاس هستند که کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارند. شناخت انواع ورقهای پلیکربنات، ویژگیها، کاربردها، نحوه نصب و نگهداری آنها، به شما کمک میکند تا انتخابی مناسب و مقرونبهصرفه داشته باشید.
شرکت کبیرپانل با افتخار ورقهای تکجداره موجدار را به سبد کالایی خود اضافه کرده است. این ورقها تولید شده با بهترین متریال ، با استحکام بالا، وزن سبک، شفافیت فوقالعاده و مقاومت در برابر شرایط جوی سخت، انتخابی ایدهآل برای سقفها، دیوارها، نورگیرها و فضاهای صنعتی و مسکونی هستند. اگر به دنبال محصولی بادوام، زیبا و اقتصادی هستید، همین حالا با ما تماس بگیرید و سفارش خود را ثبت کنید.
سوالات متداول
بله، پلیکربنات 120 برابر مقاومتر از شیشه است و در برابر ضربه و خراش استحکام بالایی دارد.
بله، اما نور را بهصورت پراکنده عبور میدهد و مانع دید مستقیم میشود، که این ویژگی برای فضاهای خصوصی مناسب است.
بله، پلیکربناتها خودخاموششونده هستند و در برابر حرارت مقاومت بالایی دارند.
ابعاد استاندارد معمول شامل عرض ۱.۲۲ یا ۲.۱ متر و طول ۲ تا ۶ متر است که بسته به نیاز، قابل سفارشیسازی است.
بله، پلیکربنات یک ماده قابل بازیافت است و گزینهای سازگار با محیطزیست محسوب میشود.